Η Eurovision είναι ένας ετήσιος διαγωνισμός μουσικής μεταξύ των χωρών του ραδιοτηλεοπτικού δικτύου της Ευρώπης. Εμείς βέβαια την γνωρίζουμε περισσότερο ως ένα πάρτι από την Ευρώπη, για την ίδια την Ευρώπη. Ο διαγωνισμός ξεκίνησε κατά τους μεταπολεμικούς χρόνους (από το 1956 και έπειτα) και συμπεριλαμβανόμενης της φετινής διοργάνωσης μετράμε 62 διαγωνισμούς.
Αποτελεί την πιο διαδεδομένη μουσική συγκέντρωση και έχει αναδείξει καλλιτέχνες που αναγνωρίστηκαν σε εθνικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το συγκρότημα ABBA (που κέρδισε το 1974 για την Σουηδία) και η Céline Dion (νικήτρια του διαγωνισμού το 1988 για την Ελβετία). Ακόμη και σε εθνικό επίπεδο όμως, η αναγνώριση είναι αδιαμφισβήτητη, με εμφανίσεις όπως της Έλενας Παπαρίζου ή και του Σάκη Ρουβά να παρουσιάζονται συχνά ως τα χρυσά χρόνια της Eurovision (ειδικά για την χώρα μας). Και ξένοι καλλιτέχνες κερδίζουν δημοσιότητα μέσω του διαγωνισμού. Ο νικητής του 2009 μάλιστα (Alexander Rybak – Fairytale), μετά την νίκη του κέρδισε μια θέση στο τοπ 20 πολλών ευρωπαϊκών χωρών για μεγάλο διάστημα. Δίνεται λοιπόν η ευκαιρία ανάδειξης νέων ταλέντων και ανακάλυψης της ξένης μουσικής σκηνής, μέσα σε ένα γενικότερο κλίμα εορτασμού.
Κι ενώ ο θεσμός της Eurovision δημιουργήθηκε για να προβάλει η κάθε χώρα την κουλτούρα της σε έναν φιλικό διαγωνισμό, πλέον οι περισσότερες επιλέγουν να εκπροσωπηθούν με αγγλικούς στίχους και μουσική που δεν αντανακλά την παράδοση τους. Ο διαγωνισμός έχει αλλάξει κατεύθυνση με αποτέλεσμα να αναρωτιόμαστε “τελικά η Eurovision μας ενώνει ή μας διχάζει?”. Η αλήθεια είναι ότι εξαρχής ήταν ένας πολιτικός διαγωνισμός, με πολλούς αναλυτές και διπλωμάτες να εξετάζουν κάθε χρόνο το φαινόμενο αυτό (και όχι, δεν είναι απλά γιουροφάνς!). Η ΛΟΑΤ κοινότητα προσπάθησε να αναδειχθεί από το 1998 που νίκησε η Dana International από το Ισραήλ, αργότερα με την νικήτρια Marija Šerifović (το 2007 απο την Σερβία) με την δυναμική μπαλάντα Molitva και το ανδρόγυνο στυλ της, το 2013 με την διεκδίκηση της Φιλανδής Krista Siegfrids να επιτραπεί στην χώρα της ο γάμος μεταξύ ομοφυλόφιλων (να υπενθυμίσουμε ότι στην Τουρκία δεν προβλήθηκε εκείνη την χρονιά η Eurovision λόγω του φιλιού μεταξύ των δύο γυναικών στο τέλος του τραγουδιού “Marry me”) και τέλος, το 2014 η αμφιλεγόμενη εμφάνιση της Conchita Wurst από την Αυστρία.
Αντίστοιχα, το 2015 η Αρμενία στέλνει τραγούδι για την γενοκτονία του έθνους της και από το 2009 ξεκινά μια επίθεση κατά της Ρωσίας με το τραγούδι της Γεωργίας “We don’t want to put in” που, σύμφωνα με τους διοργανωτές, αποτελεί υπαινιγμό για τις πολιτικές του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και τελικά αποκλείστηκε. Στο αποκορύφωμα φτάνει φέτος αυτή η επίθεση, με την Ουκρανία (που πέρυσι κέρδισε την πρώτη θέση τραγουδώντας για την εκτόπιση των Τατάρων από την Κριμαία) να απογορεύει την συμμετοχή της Ρωσίας λόγω της επίσκεψης της νεαρής εκπροσώπου της στην Κριμαία. Γι’ αυτό τα ρώσικα ΜΜΕ δεν θα αναμεταδώσουν φέτος την eurovision και είναι πιθανός ο αποκλεισμός των δύο χωρών για τις επόμενες τρεις χρονιές. Και κάπως έτσι οι πολιτικές διαφωνίες των χωρών γίνονται και “μουσικές” αναζητώντας την αποδοχή και την υποστήριξη της υπόλοιπης Ευρώπης μέσω ψήφων.
Το φυτίλι της διαμάχης πυροδοτεί συχνά και η ίδια η φύση του διαγωνισμού. Μεγάλο πρόβλημα, αρχικά, έχει θεωρηθεί από πολλούς η απόφαση του 2000 της άμεσης πρόσβασης στον τελικό των χωρών που χρηματοδοτούν κατά βάση την Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, γνωστές στο χώρο της Eurovision και ως “Big Four” (αργότερα με το δυναμικό come back – όπως λέει και η λέιντι Άντζελα – της Ιταλίας, “Big Five”), όχι μόνο αποτελούν την πρωταγωνίστρια παρέα της Ευρωπαϊκής Ιστορίας, αλλά δεν περνούν από τότε τη διαδικασία των ημιτελικών μαζί με την εκάστοτε νικήτρια χώρα προκαλώντας αντιδράσεις μέχρι και σήμερα. Ιδανικό παράδειγμα η οριστική αποχώρηση της Τουρκίας το 2013, με αιτιολογικό παράγοντα και τις αλλαγές στη διαδικασία της ψηφοφορίας, τον πυρήνα των διαπληκτισμών. Οι σταθερές επιλογές μερικών χωρών για τον διαμοιρασμό των πόντων έχουν επιτρέψει να θεωρηθεί ότι υπάρχουν κλίκες που ψηφίζουν ανάλογα με “συμπάθειες” (για να υπάρξει και μία αυτοκριτική, το αχώριστο δίδυμο Ελλάδα – Κύπρος). Για το λόγο αυτό, τοποθετήθηκε απ’ το 2009 επιτροπή σε κάθε χώρα, η οποία διαμορφώνει το 50% των ψήφων. Το επόμενο βήμα ήταν, όμως, τα σχόλια για νοθεία, για μεροληπτικές τάσεις και απομάκρυνση του θεσμού απ’ το κοινό και τον Ευρωπαίο Πολίτη. Έπειτα και απ΄ το νέφος που είχε δημιουργηθεί μετά την αλλαγή των κανονισμών για τα οπτικά εφέ λόγω της παράβασης της Σουηδίας με το Euphoria αναμένουμε το επόμενο ξέσπασμα…
Μπορεί να μισείς αγαπητέ αναγνώστη είτε να αγαπάς τη Eurovision. Σε όποια κατηγορία και αν ανήκεις, όμως, παραδέξου πως και εσύ τρελαίνεσαι ακόμα όταν ακούς το Dum tek tek.
——
Nightcall κάθε Κυριακή 20.00- 22.00 στο Spam Radio
Σταθάκη Νεφέλη
Ντίκιμπο Κωνσταντίνα,
Νησιώτη Μιχαέλλα