Η δεύτερη συζήτηση του κύκλου «Συναντήσεις Επιστήμης» του Ιδρύματος Ευγενίδου θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά την Πέμπτη 20 Μαΐου 2021 και ώρα 18:00, με θέμα «Η Βιολογία στον 21ο Αιώνα» και συντονιστή τον κ. Ηλία Κούβελα, Ομότιμο Καθηγητή Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών.
Η συζήτηση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του κορυφαίου Έλληνα γενετιστή Κώστα Κριμπά, που έφυγε από τη ζωή πριν από λίγες ημέρες. Ο Κώστας Κριμπάς ήταν μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, της οποίας είχε διατελέσει και πρόεδρος.
Προσκεκλημένοι ομιλητές είναι οι Καθηγητές:
–Ζωή Λυγερού, Καθηγήτρια Βιολογίας και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Γενικής Βιολογίας της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, ΕMBO Member, Chair EMBO Conferences and Workshop Committee.
Τίτλος ομιλίας: «Βιολογία και Υγεία: από τη βασική έρευνα στην Ιατρική Ακριβείας»
–Κλειώ Μαυραγάνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φυσιολογίας-Ανοσολογίας, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ. Ιατρός-Ρευματολόγος.
Τίτλος ομιλίας: «Ανοσολογική απόκριση και εμβόλια για τον SARS–CoV-2»
–Νεκτάριος Ταβερναράκης, Καθηγητής Βιολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης. Πρόεδρος του ΔΣ του Ιδρύματος Τεχνολογίας Έρευνας (ΙΤΕ). Αντιπρόεδρος του European Research Council. Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Τίτλος ομιλίας: «Νευροεκφυλιστικά νοσήματα: από τη βασική στην εφαρμοσμένη έρευνα και την κλινική πράξη»
–Γιώργος Παυλάκης, Chief Human Retrovirus Section, Vaccine Branch, Center for Cancer Research, USA.
Τίτλος ομιλίας: «Βιοϊατρική σαν κλάδος της οικονομίας»
–ΣπύροςΑρταβάνης–Τσάκωνας, Professor Emeritus of Cell Biology, Harvard Medical School. Professeur au College de France. President, Fondation Sante. Πρόεδρος Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας (ΕΣΕΤΕΚ).
Τίτλος ομιλίας: «Βιολογία, βασική έρευνα και κοινωνία στην Ελλάδα»
Για να κάνετε την εγγραφή σας στην δεύτερη ‒διαδικτυακή‒ συζήτηση των «Συναντήσεων Επιστήμης» του Ιδρύματος Ευγενίδου πατήστε ΕΔΩ.
Μπορείτε να την παρακολουθήσετε στο κανάλι του Ιδρύματος Ευγενίδου στο YouTube με δυνατότητα ταυτόχρονης υποβολής ερωτήσεων.
Η Βιολογία στον 21ο Αιώνα
Η έρευνα στο πεδίο της Βιολογίας έχει γνωρίσει πρωτοφανή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών κατέστησε δυνατή την πληρέστερη κατανόηση της λειτουργίας των βιολογικών συστημάτων, ενώ έδωσε παράλληλα και τη δυνατότητα τροποποίησής τους. Η ανάγνωση του γενετικού υλικού του ανθρώπου ακολουθήθηκε από την αποτύπωση της γενετικής διαφορετικότητας των ατόμων και την κατανόηση της λειτουργικής σημασίας των αλλαγών στο DNA για την ανθρώπινη υγεία. Πλέον γνωρίζουμε ότι το γενετικό υλικό κάθε ατόμου επηρεάζει καθοριστικά την πιθανότητα εμφάνισης όλων των κοινών νοσημάτων, καθώς και την ανταπόκριση στη θεραπεία. Η δυνατότητα προσδιορισμού της αλληλουχίας του DNA κάθε ατόμου με μικρό κόστος κάνει εφικτή την εξατομίκευση της κλινικής αντιμετώπισης βάσει της γενετικής ταυτότητας κάθε ατόμου. Αυτή η νέα Ιατρική, που συχνά αναφέρεται ως Ιατρική Ακριβείας, παρέχει μοναδικές προοπτικές αλλά και προκλήσεις για την υγεία του μέλλοντος.
Από τις αρχές του 2020 η ανθρωπότητα έχει έρθει αντιμέτωπη με την πανδημία από τον ιό SARS-CoV-2. Λίγους μήνες μετά την ανακήρυξη της πανδημίας από τον ιό SARS-CoV-2 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και παρά τα πολλά αναπάντητα ερωτήματα, χάρη στη θεμελιώδη και εφαρμοσμένη βιοϊατρική έρευνα, σήμερα γνωρίζουμε ότι κύριος καθοριστικός παράγοντας των κλινικών εκδηλώσεων και της έκβασης της νόσου COVID-19 είναι η ανοσολογική απάντηση του ανθρώπινου οργανισμού κατά του ιού.
Παράλληλα χάρη στη γνώση που μας έχει προσφέρει η θεμελιώδης βιοϊατρική έρευνα αφενός και η ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας και της βιοπληροφορικής αφετέρου, κατέστη δυνατή μέσα σε ελάχιστο χρόνο η ανάπτυξη των εμβολίων, μέσω των οποίων επιτυγχάνεται η διέγερση του ανοσολογικού συστήματος κατά του SARS-CoV-2. Ο εμβολιασμός φαίνεται να είναι το κυρίαρχο διαθέσιμο όπλο για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ωστόσο, παρά το σωτήριο για την ανθρωπότητα επίτευγμα της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογίας, οι μεταφυσικές, συνωμοσιολογικές φωνές που αντιτίθενται στον ορθό λόγο, συνεχίζουν να παίζουν τον εξαιρετικά επικίνδυνο ρόλο τους.
Η γήρανση είναι ένα από τα πιο θεμελιώδη βιολογικά φαινόμενα, το οποίο βιώνουν όλοι ανεξαιρέτως οι έμβιοι οργανισμοί, και ταυτόχρονα ένα από τα λιγότερο κατανοητά. Οι παθολογικές καταστάσεις που συνοδεύουν τη γήρανση (νευροεκφυλιστικές ασθένειες, καρκίνος, καρδιοπάθειες, κ.ά.), αποτελούν έναν από τους διαρκώς αυξανόμενους παράγοντες ενδεχόμενων δυσλειτουργιών στις σύγχρονες κοινωνίες.
Τα τελευταία χρόνια η έρευνα σε αυτό το πεδίο έχει γνωρίσει εξαιρετική ανάπτυξη. Η αποκάλυψη των βιολογικών μηχανισμών που είναι υπεύθυνοι για τη γήρανση και τον εκφυλισμό των νευρικών κυττάρων θα επιτρέψει την ανάπτυξη αποτελεσματικών παρεμβάσεων, με στόχο την αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών του νευρικού συστήματος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις μεγάλες ηλικίες.
Η τεράστια ανάπτυξη της βιολογικής έρευνας κατά τις τελευταίες δεκαετίες και τα εντυπωσιακά αποτελέσματα που προέκυψαν είχαν ως αποτέλεσμα τη μεγάλη ανάπτυξη της βιοτεχνολογικής βιομηχανίας είτε υπό τη μορφή ανεξάρτητων εταιρειών είτε υπό τη μορφή βασικών τμημάτων των φαρμακευτικών βιομηχανιών. Παράλληλα η ανάγκη για ανάλυση ενός πολύ μεγάλου αριθμού δεδομένων στο επίπεδο της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας είχε ως επακόλουθο τη δημιουργία εταιρειών βιοπληροφορικής. Η συνεργασία αυτών των δύο νέων τομέων της τεχνολογίας οδήγησε στη δημιουργία πολύτιμων προϊόντων, όχι μόνο για την υγεία αλλά και για πολλές άλλες δραστηριότητες του ανθρώπου. Εντυπωσιακό είναι το παράδειγμα της δημιουργίας και παρασκευής, μέσα σε ελάχιστο χρόνο, τεράστιου αριθμού εμβολίων υψηλής ποιότητας για τον SARS-CoV-2. Οι νέες αυτές τεχνολογίες αποτελούν έναν εξαιρετικά αναπτυσσόμενο τομέα της οικονομίας. Με άλλα λόγια, η Βιολογία στον 21ο αιώνα δεν είναι μόνο ένα επιστημονικό πεδίο αλλά και ένας αναπτυσσόμενος, με ταχείς ρυθμούς, κλάδος της οικονομίας.
Καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας αλλά και της τεχνολογίας που προκύπτει από αυτή, είναι ο βαθμός αποδοχής αυτών των δραστηριοτήτων από την ελληνική κοινωνία. Έτσι, ένα εξαιρετικά κρίσιμο ερώτημα είναι αν η ελληνική κοινωνία στον 21ο αιώνα αποδέχεται ότι η επιστημονική έρευνα και εν προκειμένω η βιολογική έρευνα παίζει πρωταρχικό ρόλο για την ανάπτυξη της χώρας στο πολιτιστικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.
Περισσότερες πληροφορίες για τα βιογραφικά σημειώματα των ομιλητών και του συντονιστή μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ.